Hệ thống giáo dục Canada
Hệ thống giáo dục Canada bao gồm các trường công lập và tư thục từ mẫu giáo đến cao đẳng. Ở cấp đại học, hầu hết các trường đều là công lập. Vì thế chất lượng giáo dục trên khắp đất nước đều ngang bằng nhau.
Hệ thống trường ngoại ngữ (Language School)
Canada có hai ngôn ngữ chính thức, có nghĩa là học sinh quốc tế có thể đến Canada để học tập bằng tiếng Anh (ESL) hoặc bằng tiếng Pháp như là sinh ngữ hai (FSL).
Học sinh quốc tế có thể theo học tiếng Anh phổ thông, thương mại hoặc cho mục đích học chuyên ngành tại các trường Cao Đẳng/Đại Học. Ngoài ra học sinh cũng có thể được đào tạo để giảng dạy môn tiếng Anh.
Các trường tư thục dạy tiếng Anh đều linh động về học kỳ, chương trình và lịch nhập học theo yêu cầu hơn các trung tâm sinh ngữ của đại học và cao đẳng.
Riêng các du học sinh ghi danh chương trình tiếng Pháp hoặc tiếng Anh trong thời gian 6 tháng trở lại có thể học ở Canada bằng visa du lịch Canada <link với mục 4.1 visa du lịch Canada>.
Hệ thống trường trung học (Secondary School)
Có nhiều trường trung học công lập và tư thục ở Canada. Tại các trường này, học sinh có thể lựa chọn một chương trình kết hợp văn hóa và tiếng Anh. Khi bắt đầu vào trường, du học sinh sẽ được thi trắc nghiệm sinh ngữ để trường xác định xem có cần cho du học thêm sinh ngữ ngoài các môn học văn hóa không.
Trung Học Tư Thục (Private Secondary School): Các trường trung học tư thục có mặt ở khắp các tỉnh. Nhiều nhà lãnh đạo chính trị và kinh doanh nổi tiếng của Canada đã tốt nghiệp từ các trường tư thục này. Tất cả các trường tư thục đều phải đăng ký với Bộ Giáo Dục tỉnh hay lãnh thổ của họ và phải đáp ứng các tiêu chuẩn về giáo trình và các tiêu chuẩn khác do các bộ liên quan quy định. Nhiều trường tư thục có chương trình nội trú (boarding) toàn diện, bảo đảm cho phụ huynh yên tâm trong thời gian con em mình du học.
Trung Học Công Lập (Public Secondary School): Nhiều trường công lập Canada hiện nay đã thu nhận học sinh quốc tế và khuynh hướng này ngày càng phát triển. Trường công lập được quản lý ở cấp địa phương do các Hội Đồng Giáo Dục (School Board) được bầu ra. Các chính sách về việc nhận học sinh quốc tế và thu học phí khác nhau tùy theo tỉnh. Một số trường trung học cũng có chương trình chứng chỉ quốc tế (International Baccalaureat – IB). IB được công nhận ở khắp Bắc Mỹ, tương đương với năm thứ nhất đại học. Học sinh đạt điểm cao trong các môn học IB thường sẽ được các đại học công nhận khi chuyển lên đại học.
Hệ thống trường cao đẳng (College)
Có trên 175 cơ sở giáo dục sau trung học là thành viên của Hiệp Hội Các Trường Cao Đẳng Cộng Đồng Canada (ACCC). Các trường này được biết dưới 1 loạt tên như: Cao Đẳng cộng đồng. Học viện Kỹ Thuật, Cao Đẳng Đại học hay CEGEP. Những trường này đáp ứng nhu cầu học tập cho các sinh viên có định hướng nghề nghiệp.
Các trường này có giáo trình giảng dạy chuyên sâu về nghề nghiệp và thực hành hơn là các trường đại học. Thông thường tại đây dạy với lớp học sỉ số nhỏ, khóa thực tập ngoài trường… là trung tâm đào tạo chuyên về dạy nghề với nhiều lĩnh vực như khách sạn và du lịch, công nghệ thông tin, dịch vụ xã hội… Các trường Cao đẳng là cơ sở năng động, thường xuyên thay đổi và cập nhập giáo trình để đáp ưng nhu cầu kinh tế và xã hội cộng đồng.
Các trường cao đẳng thường được chia như sau:
- Cao Đẳng cộng đồng (Community College): là trường phổ biến tại Canada, các chương trình đào tạo nghề chuyên môn thường từ 1- 3 năm (bao gồm cả thời gian thực tập)
- Cao Đẳng đại học (University College): là sự kết hợp giữa trường Cao Đẳng và Đại Học. Học sinh có thể lựa chọn chương trình học văn hóa 2 năm, sau đó chuyển tiếp lên đại học. Hoặc học 2-3 năm rồi tốt nghiệp với một bằng cấp chuyên môn. Nếu có nhu cầu, học sinh có thể học tiếp nối 2 năm cuối của chương trình đại học để lấy bằng Đại Học. Các trường cao đẳng đại học thường thiết lập với một số trường đại học trong vùng để chuyển tiếp lên đại học.
- Cao đẳng nghề (Technical Institute/ Career College): Một số cơ sở giáo dục tư nhân có chương trình cho những học sinh muốn học những kỹ năng thực tiễn với khóa đào tạo ngắn hạn như du lịch khách sạn, thiết kế đồ họa, tin học…
- Chương trình chuyển tiếp Đại Học (University Transfer Program): Học sinh có nhu cầu lấy bằng Đại Học thì có thể hoàn thành chương trình 2 năm học đầu tiên tại trường cao đẳng cộng đồng hoặc cao đẳng đại học và lấy các tín chỉ (Credit). Hầu hết các tín chỉ này có thể chuyển tiếp lên đại học năm 1 hoặc năm 2 đại học. Tuy nhiên, không phải trường nào cũng chấp nhận những tín chỉ này, vì thế học sinh cần kiểm tra kỹ các khóa học phù hợp với ngành dự định theo học trường đại học đó.
Các loại bằng cấp chứng chỉ thường đạt được tại đây:
- Certificate: các chương trình dưới 1 năm (thường là 2 học kỳ)
- Diploma: Bằng Cao đẳng (chương trình học thường 2 năm trở lên)
- Advanced Diploma: Bằng Cao Đẳng với chương trình học 3 năm
- Bachelor: Bằng Đại Học (chương trình 3 – 4 năm tùy chuyên ngành)
- Graduate Certificate: Chứng chỉ sau Đại học (Chương trình 1 – 2 năm tùy theo từng chuyên ngành)
Hệ thống trường Đại học (University)
Các trường đại học Canada được nhà nước tài trợ trên quy mô lớn và đều có chất lượng cao, không phân biệt địa điểm hay ngành học, số lượng sinh viên học toàn thời gian tại mỗi trường từ 1.000 cho đến trên 35.000.
Các trường này có nhiều loại hình đào tạo và cấp đủ loại văn bằng từ cử nhân, kỹ sư cho đến tiến sĩ, kể cả chứng chỉ và diploma chuyên môn. Học phí tùy thuộc vào mỗi tỉnh, mỗi trường và mỗi chương trình học.
Năm học ở đại học thường bắt đầu từ tháng 9 đến tháng 5. Một số trường theo hệ thống 2 hoặc 3 học kỳ kể cả mùa hè.
Ở Canada không có thi tuyển sinh đại học chung mà chỉ xét tuyển. Mỗi trường đề ra tiêu chuẩn nhập học riêng và xét hồ sơ theo từng trường hợp cụ thể.
Các bằng cấp thường đạt được sau khi học tại đây:
- Bachelor: Đại Học (chương trình 3-4 năm)
- Graduate Certificate: Chứng chỉ sau đại học
- Master : chương trình thạc sỹ (1 năm – 3 năm)
- Dotorate: Chương trình tiến sỹ (thường là 3 năm trở lên)
Để được vào chương trình Cao Đẳng, Đại Học tại Canada. Ngoài đáp ứng yêu cầu đầu vào từ nhà trường là điểm trung bình học tập (GPA). Các trường tại Canada cũng yêu cầu đầu vào tiếng Anh tối thiếu đối với từng bậc học với từng chuyên ngành khác nhau.
Đối với những học sinh chưa đủ điều kiện tiếng Anh và muốn học thêm tiếng Anh tại Canada, các trường có chương trình giảng dạy cho du học sinh quốc tế cũng cung cấp chương trình tiếng Anh để đáp ứng yêu cầu đầu vào từ nhà trường. Các khoá học tiếng Anh sẽ kéo dài từ 4 tuần đến 1 năm tùy theo khả năng và nhu cầu của từng học viên khác nhau